"Гукlэгъуныгъэм илlыхъужъыныгъ" - 1942 илъэсым ятIуанэрэ дунае зэошхом илъэхъан адыгэхэм къахэфагъэ гупыкlым, гукlэгъум афэгъэхьыгъ. Ятlонэрэ дунэе заом Гитлер идзэхэм джуртхэр агъэкlодыным пылъыгъэх. Джуртхэр зыгъэбылъхэу е зыухъумэхэрэм ящыlэныгъи щынагъоу щытыгъ. Ау Адыгеим, Къэбэртэе-Бэлъкъарым, Къэрэщэе-Щэрджэсым ащыпсэурэ адыгэхэм джурт унэгъо пчъагъэхэр къагъэнагъэх. Ежьхэр щынэгъо чlыпlэ, кlодыпlэ ифэщтыгъэх, ау лажьэ зимыlэ цlыфхэр къаухъумэщтыгъэх.
1942 илъэсым Ленинград пыим зештэм сабыйхэр ащ къыдащыхи Кавказ къащэгъагъэх. Къэрэщэе-Щэрджэс Республикэм ит адыгэ къуаджэу Бэслъэнэй дэс унагъохэм ны-тыхэр зимыгъусэ кlэлэцlыкlухэр зэбгыращыгъэх. Ау мыщи фашистхэр къэсыгъэх ыкlи джурт сабыйхэм алъыхъухэу рагъэжьагъ. Гитлер идзэхэм ини, цlыкlуи джуртхэр агъэкlодынхэу унашъо яlагъ. Ау ахэр пыим къымышlэнхэм пае ежьхэм яеу адыгэ унагъохэм агъэлъэгъуагъ, яунагъохэм ахатхагъэх. Джащ тетэу сабый 32 къагъэнагъ. Зэо ужым ны-тыхэм кlэлэцlыкlухэр зэбгыращыжьыгъэх, ау зи къызылъымыкlожьыгъэхэр адыгэ унагъохэм къаханэхи, апlугъэх.
Адыгэхэм къагъэнэжьыгъэ джуртхэр, ахэмэ къатекlыгъэхэр, джурт цlыфжъугъэ зэхахьэхэм ялlыкlохэр, ядин пащэхэр фильмэу "Гукlэгъуныгъэм илlыхъужъыныгъ" хэлэжьагъэх. Ежьхэр къиныгъо хэтзэ пэтхэзэ, хымэ лъэпкъым lэпыlэгъу зэрэфэхъугъэхэм пае ярэзэнэгъэ къыраlотыкlыгъ.
Нэгъаплъэ Аскэрбый ифильмэу "Гукlэгъуныгъэм илlыхъужъыныгъ" зы сыхьат мэхъу. Урысыем ишъолъыр зэфэшъхьафхэм ыкlи Израиль ащ щытырахыгъ. Хэгъэгу зэфэшъхьафхэми къащагъэлъэгъонэу ямурад.
Comments
Post a Comment